جنبش تغییر یا جنبش گوران (به کوردی : بزووتنه وی گوران ) یک حزب ی در کوردستان است.
این جریان در سال ۲۰۰۶ و با انشعاب نوشیروان مصطفی از بنیانگذار و رهبران اتحادیه میهنی کوردستان در اعتراض به انچه فساد اصلاح ناپذیر در این حزب خوانده می شود
و تاسیس شرکت رسانه ای ووشا پدید آمد.
جریان خود را مدافع آزادی و دموکراسی و مخالف فساد و قبیله گرایی معرفی میکند
پس از مرگ نوشیروان مصطفی ، ماجد علوان سالار به ریاست حزب برگزیده شد
رهبر : عمر سید علی
بنیانگذار : نوشیروان مصطفی
بنیانگذاری : ۲۰۰۹
انشعاب : اتحاد میهنی کوردستان (یکیتی)
ستاد : سلیمانیه
مرام : سکولاریسم ، ملی گرایی کوردی ، سوسیالیسم لیبرال
موضع ی : چپ میانه
رنگ رسمی حزب : سرمه ای
مجلس عراق : ۹ از ۳۲۸
مجلس کوردستان : ۲۴ از ۱۱۱
کشور : عراق
اتحاد میهنی کوردستان ( به کوردی یکیتی نیشتمانی کوردستان YNK, که در بین کوردها به (یکیتی) شناخته میشود
یک حزب کوردی در کوردستان عراق است که در سال ۱۹۷۵ تاسیس شده است
رهبر این حزب از بدو تاسیس ماموستا جلال طالبانی بوده است.
رهبر : رت رسول علی
بنیانگذار : جلال طالبانی
بنیانگذاری : ۱۹۷۵
ستاد : سلیمانیه
کشور : عراق
رنگ رسمی حزب : سبز
حزب اتحاد میهنی ( یکیتی ) در زمان جنگ ایران و عراق از نیروهای نظامی ایرانی حمایت میکرد.
ایران از حزب اتحادیه میهنی و ترکیه از حزب دموکرات کوردستان حمایت میکنند.
حزب دموکراتیک کوردستان (حزب پارتی دموکراتی کوردستان KDP معروف به حزب پارتی ) از احزاب ی کوردستان عراق است.
بنیانگذار آن مصطفی بارزانی بود که از رهبران جنبش ملی گرایی کوردی به شمار می رفت.
علی رخم اینکه این حزب در کوردستان عراق فعال است ؛ از همان روز تاسیس مصطفی بارزانی مخالف ذکر نام کشور عراق در عنوان این حزب بود و هرگز کلمه ی (عراق) در عنوان این حزب نبوده است
رهبر : مسعود بارزانی
بنیان گذار : مصطفی بارزانی
بنیانگذاری : اوت ۱۹۴۶
انشعاب : حزب دموکرات کوردستان ایران
ستاد : اربیل (هه ولیر)
کشور : عراق
حزب دموکراتیک کوردستان در سال ۱۹۴۶ در بغداد تاسیس شد و مصطفی بارزانی که سالها قبل دست به قیام زده بود و در این زمان در مهاباد بود وبه رهبری این حزب برگزیده شد
پس از فرو ریزی جمهوری مهاباد و رفتن بارزانی به شوروی این حزب مشغول سازماندهی مخفی در عراق شد
و بعد از بازگشت بارزانی به عراق بعد از کودتای عبدالکریم قاسم در سال ۱۹۵۸ این خزب در کشور عراق به رسمیت شناخته شد و به دفاع از کورد های عراق پرداخت.
تا توانست در سال ۱۹۷۰ خودمختاری را از حکومت وقت عراق بگیرد و در سال ۱۹۷۵ در پی قرارداد الجزایر بین شاه ایران و صدام این حزب و بارزانی مجبور شدند به ایران عقب نشینی کنند
که در سال ۱۹۷۹ ملا مصطفی بارزانی فوت کردند.
پس از او مسعود بارزانی طی یک انتخابات کنگره به رهبری این حزب انتخاب گردید
و حزب دموکراتیک به مبارزات خود علیه حکومت عراق ادامه داد تا توانست در سال ۱۹۹۱ در پی یک قیام مردمی و حمله منظم حزب به پایگاه های حکومت عراق خاک کوردستان را آزاد سازد ویک حکومت کوردی در این منطقه بنا کند
نام رومه رسمی حزب دموکراتیک کوردستان (خبات) می باشد.
ترکمنان و آشوریان و غیره حدود ۵ درصد تشکیل می دهند.
کوردها در کوردستان عراق در نواحی شمال و شمال شرقی عراق زندگی می کنند.
واز لحاظ فرهنگی و زبانی و طرز پوشش با عرب ها متفاوتند.
کوردها اکثریت بافت اقلیم کوردستان را تشکیل می دهند ، ترکمنان دومین گروه جمعیتی ، و بعدتر گروه های قومی چون : ایزدی ها ، مسیحیان شامل ( آشوری ، کلدانی ، سریانی ) از باشندگان اقلیم کوردستان می باشند.
اجزائی از فرهنگ ایران شباهت زیادی به فرهنگ کوردستان دارد از جمله خویشاوندی ، زبانی و آداب و رسوم و جشن هایی مانند نوروز که جشن اصلی در منطقه کوردستان به شمار می رود.
البته در این منطقه اقوامی مانند : ترکمن ها ، آشوری ها ، ارمنی ها ، عرب ها ، ایزدی ها ، شبک ها و مندائی ها نیز ساکنند که ویژگی های جدای فرهنگی خود را نیز دارا می باشد.
جنبش ن کورد در این منطقه فعالیتی مثبت و موفق تر از دیگر مناطق کورد نشین داشته و با تمرکز بر مسائل خاص ن همچون خشونت علیه ن ، خود سوزی ، همسر آزاری و قتل ناموسی شکل گرفته است و تحولات خوبی را در این منطقه پدید آورده است.
از فعالان این جنبش می توان به هوزان محمود اشاره کرد.
نویسنده : امید خالدیان
جمع آوری : امید خالدیان ( دانشنامه آزاد )
مرز
ازشرق با ایران و ازشمال با ترکیه و از غرب باسوریه هم مرز است.
پایتخت آن اربیل است. نام اربیل براساس قائده قلب آوایی زبان کوردی با تحریف آوایی روبه رو شده و توسط کورد ها به صورت ( هه ولیر ) تلفظ میشود.
پول رایج در منطقه کوردستان دینار عراق است.
وزبان های رسمی در این منطقه چند گویش نسبتأ متفاوت از زبان کوردی و زبان عربی است.
رئیس اقلیم کوردستان مسعود بارزانی است.
وی در ۲۹اکتبر۲۰۱۷ با صدور نامه ای اعلام کرد که در اول نوامبر ۲۰۱۷ با پایان یافتن دوره ریاستش کناره گیری میکند که با پافشاری مردم دوباره رئیس کوردستان شد.
پایتخت : اربیل ( هه و لیر )
زبان رسمی : کوردی
زبان های محلی : کوردی سورانی ، کوردی بادینی اورامی
نوع حکومت : نظام پارلمانی
رئیس اقلیم کوردستان : مسعود بارزانی
نخست وزیر : نچیروان ادریس بارزانی
مساحت : ۱۳۹،۳۷۹کیلومتر مربع
جمعیت : سال (۲۰۱۱)۶،۶۹۰،۹۰۰نفر
واحد پول : دینار عراق
نوع تقویم : گریگوری_میلادی
جهت رانندگی : راست
دامنه اینترنتی : krd.
در منطقه کوردستان علاوه بر کوردها ، اقلیت های آشوری ، ترکمن ، عرب ، کلدانی ، ارمنی و غیره نیز زندگی می کنند.
اکثریت مردم کوردستان مسلمان سنی مذهب هستند.
درباره این سایت